dinsdag 31 maart 2009

de 'keiharde' cijfers (2.)












Na de cijfers van de slacht, nu de overige cijfers, vergeleken met het gemiddelde van de regio Roan, waar we onder vallen (22 melkveehouders), en het landelijk gemiddelde. Helaas wil het niet in een tabel. Ik heb het 2x geprobeerd, maar dit gratis programma is daarvoor te simpel. Dan moet het maar zo. Verklaring van de afkortingen: W=wij R=Roan L=landelijk.


melkquotum W170.698 R138.808 L125.346
geleverd % van het quotum W100.6 R94.3 L97.2
aantal jaarkoeien W26.1 R21.5 L19.7
melkgift per jaarkoe in kg. W7030 R6961 L6927
EKM per jaarkoe, in kg. W7227 R7373 L7149
FEM krachtvoer per jaarkoe W1767 R1796 L2000
FEM krachtvoer per 100 kg. EKM W24 R26.6 L28.5
vet% W4.26 R4.1 L4.08
proteïne% W3.27 R3.36 L3.37
laktose% W4.78 R4.71 L4.70
urea W5 R5.20 L5.40
slachtgewicht koeien/vaarzen W268 R262 L260
groei stieren per gr/dag W603 R523 L507
slachtgewicht stieren W276 R300 L298
geometrisch gemiddeld celgetal W90 R139 L123
aantal ziektebehandelingen% per jaarkoe W1.19 R0.87 L0.53
maanden tussen het afkalven W12.4 R12.8 L12.5
vruchtbaarheidsgetal W65 R42 L58



zaterdag 21 maart 2009

SOSje&Josje...en beautiful Rosa

Nee, SOSje en Josje zijn geen 2ling, ze schelen 2 dagen, en wat zijn we blij met deze 2 stieren. Vanaf de kerst zijn al onze wensen in vervulling gegaan; Droopy kreeg Haugie (van elitestier Haugseth) en The Queen kreeg JuBelle (van Brown Swissstier Jublend). Eind januari hield PuttPutts Ma de spanning er goed in; het leek er op dat ze niet drachtig was (van een Angus proefstier), maar uiteindelijk kwam er een heel klein stiertje uit, Angus2 genaamd. En het feest gaat verder...

Vorig jaar gaf Alie-B een dood kalf, dit jaar een springlevende. De vader is Raastad, de 2e stier van Noorwegen na Haugseth, en dit kalfje heeft (tot nu toe) de hoogste fokwaarde (22 of 23). Soms weet je niet hoe je het beestje moet noemen, en al helemaal niet als ze wel de melk wil, maar niet de speen. 4xdaags dreef ze me tot wanhoop door voortdurend de speen te weigeren. Op een 'melige' avond ging het ineens spontaan en ik verwonderde me weer over het kleine witte staartpuntje bij het verder zwarte kalfje en zei ik tegen Johan, meer voor de grap, "zullen we haar WiPu noemen, naar de eerste 2 letters van 'wit' en 'puntje'?" En zo geschiede!

Ook Rolmops gaf een dochter (eind febr.) en wij superblij, want ze was drachtig van de Fins Ayrshirestier Heisalan Ponistus. Dit Finse ras is niet echt vleestypisch, maar wel melktypisch, dus een koetje was bijzonder welkom. Zij heet Fay...dit zijn ook de 3 letters van Fins Ayrshire die in de stamboek en fokkerij gebruikt worden. Op foto 8 zie je haar halfzus Mops, (liggend links van Speckles) en het is te hopen dat beide dochters later meer melk gaan geven dan moeders; die gaf tijdens de melkcontrole van half maart, maar 22 liter en dat is solliciteren naar de slacht. Op foto 5 zie je WiPu (r) en Fay, en daarachter Angus2.



Beide zijn we gek met Speckles, niet alleen vanwege haar prachtige vlekken, meer vanwege haar lieve karakter. Ze vindt het heerlijk om in haar hals gekriebeld te worden en legt dan heel aanhankelijk haar kop tegen me aan. Johan noemt haar plagend '1 meter bier', omdat ze zo ontzetttend breed is (en zwaar, en diep). Speckles was drachtig van een NRFproefstier en gezien de vele koetjes de laatste tijd, zijn we erg blij met stier SOSje (Son Of Speckles).








Koe 133 zorgt voor de grootste verrassing. Na 5 Fleckviehstieren (vanaf juli '08) hadden we de gedachte aan een koetje van stier Ress al bijna laten varen. Een beetje hoop had ik ergens nog wel, want koe 133 is de moeder van Alie-B en Speckles. Vorig jaar kreeg ze 'de stier zonder naam', en nu weer een dochter. Het ging allemaal weer razendsnel; tijdens de controleronde voor 't slapengaan, zag Johan een stuk van een pootje en nog geen 5 minuten later, lag er een kalf. En wat voor één! Echt prachtig! Johan ook zo trots als een pauw...'s morgens schoot ik een paar foto's (zie onder)en binnen het uur stonden ze op het Veeteeltforum. Het meest vertederend vind ik haar grote roze neus, haar ene oog met de spierwitte wimpers en het andere met de rood/witte wimpers. Haar naam Rosa is de link met 'roos' (mooi), 'roze' (haar neus) en vader Ress.



Arme SOSje...de 2e dag al uit een emmer leren drinken en de 3e dag al moeten verhuizen naar het kalverenhok...naar lummels zoals Angus2 die dan ook direkt door 'vriendelijk gebeuk' laten merken wie de baas is! Maar we hebben maar 2 eenlingboxjes en Ronja kan ook ieder ogenblik een kalf krijgen. Dus is SOSje het klosje en mag hij aan de fles, met Johan mee, de stal door. Hebben de koeien ook weer wat te kijken!




Vrijdag 16.30, gesprek tussen de boer en de boerin.
Zij (geagiteerd en met een half oog naar Ronja kijkend): ik moet nu echt gaan, anders staat er zometeen geen eten op tafel! Alle kalveren hebben hun portie melk gehad, Ronja staat lekker te vreten, dat duurt nog wel even!
Hij: ga ma gauw...ik lust wel wat!
Zij gooit de hamburgers in de pan, wast de sla en schuift de friet in de oven.
Om 16.55 komt de boer binnengestormd, drukt de waterkoker aan, schept de koffie in de beker, ondertussen op de receiver kijkend.
Hij: ja, haal de pannen maar van 't vuur, over 5 minuten is er een kalf!
Zij: tjongejonge, had ze niet even kunnen wachten, na 4 maand vakantie!
(Ook Ronja is kandidate voor de slacht; in de 8e lactatiemaand draait ze de kraan gewoon dicht en vliegt het melkstel met 16 seconden af. Madam vindt 5500 liter zat!Een beetje koe geeft algauw 7000 liter of meer). En zo loopt de boer om 17.00 met grote stappen naar de stal, in z'n hand de koffiebeker, en rent de boerin erachteraan, in haar handen een nieuw stapeltje handdoeken (want de oude hangen nog te drogen). In de stal aangekomen vinden ze een overbezorgde Ronja en een proestende Josje.



Josje verhuist al heel snel naar SOSje want Bebe heeft helemaal geen zin om tot 26 maart te wachten en om Johan een mooi kado voor z'n verjaardag te geven (een dochter bijv. van Raastad)...zij snakt naar brokjes...en zal ieder ogenblik een kalf eruit floepen. Wat een drukte...4 kalfjes in 6 dagen!

maandag 16 maart 2009

De 'keiharde' cijfers (1. de slacht)





Op een niet zo mooie dag :0( stuurde Nortura (slachterij) de jaarlijkse ROSanalyse (Resultaat Overzicht Slachtdata). Daaruit bleek dat we het helemaal niet goed hadden gedaan. Op de onderste foto is te zien dat je als boer heel erg goed bezig bent, als je in de donkeroranje cirkel (1) valt, val je in de lichtoranje (2), mag je erg tevreden zijn en in 3. moet je maar eens bellen...dan komt er iemand langs om de boel eens door te praten! Wij vallen met 2 waardes zelfs buiten de witte cirkel! Nou, daar word je niet vrolijk van! Hoe zit dat! Allereerst een verklaring van de gebruikte kleurtjes:

Rood = klasse E, U of R. Dit zijn de eerste 3 letters van het EUROP-klassificeringssysteem. (in de rest van Europa staat de S vooraan. Hier valt Belgisch Blauw onder, een extreem zwaar vleesras dat in Noorwegen niet gebruikt wordt vanwege de geboorteproblemen). Bij ons staat er niets ingevuld omdat wij alleen NRF-vee geleverd hebben en bij dit ras de stieren in O vallen, en de meeste koeien in P. Na de zomer zullen er een paar Anguskalveren geslacht worden en eind dit jaar de eerste Fleckviehstieren, en deze zullen een R-klassering krijgen.

Groen = het % geslachte dieren in O-,P+,P en P-. Voor ons betekent dat 11.76% van de geslachte dieren hier onder vallen, we zitten hiermee in de lichtoranje cirkel en dat betekent een gemiddeld resultaat. Maar waar is de overige 89%? Dat zijn de geslachte dieren in O+ (47.06%) en O (41.18%) maar dat laat de cirkel buiten beschouwing. Voor de duidelijkheid: O- en alle P's zijn een mindere klasse qua resultaat, dit heeft te maken met de hoeveelheid vet in het vlees, en daar wordt je op gekort.

Paars = het % geslachte dieren in de vetgroep 3+ of hoger. Wij hebben dus vrij veel dieren aangeleverd die te vet waren (11.76%), en daar wordt je op gekort middels de vetaftrek. Ook hier weer: waar is de overige 89%? Precies! In de vetklasses die wel oké zijn. Groen en paars hangen dus heel nauw samen.

Blauw = de prijs per kronen per kg. vlees. Voor ons lag dat op een gemiddelde van 34.70 kronen, (en vallen we net buiten de cirkel) terwijl Nortura gemiddeld 35.74 kronen heeft uitbetaald. Dat is 1 kroon per kg. minder, omgerekend ca. €0,10 per kg. Dat lijkt niet veel, maar als je even doorrekent: er zijn 17 stieren geslacht die een gemiddeld slachtgewicht hadden van 275 kg. x de 10 cent = €467,50 Dat loop je mis doordat een aantal stieren te vet waren.

Ook kunnen we een hogere opbrengst krijgen, door de stieren iets langer af te mesten. Het gemiddelde slachtgewicht ligt nl. op 295 kg. Iedereen zal roepen: langer mesten, die beesten! Maar wanneer een groep stieren iets uiteenloopt in leeftijd, wat bijna niet te voorkomen is gezien het feit dat er niet iedere maand 6 stieren worden geboren (er passen er 6 in een hok, met 5 ben je ook al blij). Zo krijg je dus oudere stieren die te vet worden...zucht...ja, het boeren is nog niet zo makkelijk! En de ruimte in de stal speelt ook mee, want kleine kalfjes worden groot, moeten een keer in een stierenhok, want er komen weer nieuwe kalfjes enz. Daardoor zijn het afgelopen jaar stieren te vroeg geslacht. De huidige oudste stierengroep bestaat uit Beer en PuttPutt(dec. 07), Moon en KingKong (jan. 08) en een stier zonder naam van half febr. Met maar 2 maand verschil best wel gunstig wat leeftijd betreft. Deze stieren worden begin mei opgehaald en het is nu al duidelijk dat we op Beer flink vetaftrek zullen krijgen...het is dus bijna niet te voorkomen! Want je laat niet 1 stier ophalen...dat levert ook weer stress op...zie maar eens 1 stier uit een hok met 5 stieren te krijgen! Stieren die meer dan het dubbele wegen van het geslachte gewicht, dus ruwweg 650 tot 700 kilo...dat is geen lolletje!

Conclusie: we doen het goed! De cirkel zegt alleen iets over die dingen die beter kunnen. En daar streven we naar...valt er niets meer te streven lees te wensen...zou het maar saai zijn!

Het bewijs: afgelopen week was de jaarvergadering van Tine, dit jaar gehouden in de kantine van de voetbalclub van Bessaker. Zo moet je uuuren rijden voor een georganiseerde aktiviteit...zo hoef je alleen maar schuin de weg over te steken! Johan ging er na het melken naartoe en wat denk je: hij kreeg een vergulde koebel in de handen gedrukt...de 2de prijs voor de groei van de stieren. Ze zijn gem. 603 gr. per dag gegroeid, het gem. van Noorwegen ligt op 507 gr. en in onze regio (Roan 22 boeren) 523 gr. Dat was echt even een opsteker...zeker als erbij gezegd wordt dat de prijs naar de Nederlandse boer gaat. De 1e prijs is naar Kurt gegaan, die 20 min. van ons vandaan afgelopen week open dag hield in zijn nieuwe stal (daarover later meer). Kurt had het afgelopen jaar 24 geslachte Fleckviehstieren die gemiddeld iets meer groeien dan een NRF...afwachten dus hoe onze cijfers worden, als er op den duur meer Fleckvieh geslacht zal worden. Verdere plannen: er zijn 10 rietjes van een Limousinstier besteld, en 2 koeien zijn inmiddels al geïnsemineerd...spannend!

zaterdag 14 maart 2009

De boer op in Noorwegen









De komende tijd ga ik eens wat Nederlanders onder de loep nemen, die net als wij, in Noorwegen hun brood verdienen in de agrarische sector. Willeke van Soest bijt de spits af en haar verhaal kun je lezen op de site van 'Boerderij'.

De foto is gemaakt door Martijn en Liesbeth, afgelopen zomervakantie. Het licht was bijzonder en ik kijk er nu al echt naar uit...die heerlijke lange zomeravonden wanneer het maar niet donker wordt. Het begint er al een beetje op te lijken. Momenteel is het 's morgens tegen 7en al volop licht, en 's avonds om 6 uur ook. Dat is wel even wat anders dan een paar weken geleden toen het om 4 uur 's middags al donker was. Nu zometeen de klok nog verzetten...en dan gaat het heeeel hard!

Voor de nieuwe lezers: in het midden de boerderij met links het grote witte huis waar Eli woont (de moeder van Einar, de eigenaar). Helemaal rechts de pachterswoning waar wij dus wonen, en in het midden (het lage okerkleurige gebouw) de kliniek van de veeartsen.

vrijdag 13 maart 2009

Ramp in Namsos


Op nog geen 2 uur rijden van ons vandaan, ligt Namsos. Een paar weken geleden hebben we er nog gewinkeld. Vandaag is er een ramp gebeurd:

Bron: De Morgen
Lawine vernielt huizen in Noorse Namsos
Een steenlawine heeft in de West-Noorse plaats Namsos zes woonhuizen volledig vernield en andere zwaar beschadigd, schrijft de lokale krant Namdalsavisa op haar website. Over mogelijke slachtoffers is voorlopig niets meegedeeld. De politie kondigde een rampenplan af.

Oorzaak nog onduidelijk
Het is nog niet achterhaald hoeveel mensen in de huizen aanwezig waren en hoeveel passerende auto's mogelijk door de lawine werden gevat. Door de grondverschuiving werden verschillende huizen volledig voorbij de weg in zee geschoven. De lawine zou mogelijk kunnen veroorzaakt zijn door het opblazen van rotsen voor wegenwerken. (belga/vsv)

Winterfoto's februari 2009














Na een week vakantie (heerlijk!!) in Nederland, is het weer de hoogste tijd voor een aantal blogs. Allereerst een serie winterfoto's met als thema sneeuw. Vandaag, vrijdag de 13e, is de meeste sneeuw verdwenen en klettert de regen tegen de ramen. Een mooie gelegenheid even terug te blikken op hoe het vorige maand was. Indrukwekkend vonden wij de enorme afhangende rand met sneeuw, aan het dak van de stal. Ik liet me erdoor inspireren en maakte een paar plaatjes...