dinsdag 19 februari 2008

Een doodgewone week!!

Helemaal hoteldebotel word ik als de zon 2 dagen schijnt; het lijkt alsof de lente in aantocht is en je al zonder jas naar buiten kunt. De fantasieen over hollende koeien in de weide beginnen weer te leven en ik stel Johan de meest absurde vragen over het inzaaien van het gras dat pas in april zal gebeuren, en het bouwen van een zomerstal voor koeien zodat we ze buiten kunnen melken!!

Maar de volgende morgen is alles bedekt met een witte laag, en weet je gelijk weer dat je maar 350 km. vanaf de poolcirkel zit...en dat het nog maar FEBRUARI IS!! Toch zijn de stelen van de narcissen al uit de grond gekomen, en in de stal vind ik tussen de poten van Kicks (een pinkje van net 1 jaar en een ontzettende schopperd) een babymusje, moe van zijn eerste vliegles. Johan brengt hem naar de silo voordat Kicks haar naam weer eer zal aandoen, of Pusen hem op zal peuzelen...daar kan hij rustig leren fladderen.

Iedere derde dag komt Tine de melk halen, maar deze week zullen we eindelijk beleven waar we zolang reikhalzend naar hebben uitgekeken; het bonnetje dat uit de computer van de melkauto komt, geeft aan dat er 1500 liter is geleverd, genoeg om als melkveebedrijf rendabel te zijn. Toen we de boerderij per sept. vorig jaar overnamen, waren er 15 koeien die tussen de 800 en 900 liter melk gaven (per 3 dagen). Nu zijn er 24 koeien aan de melk, en begint het ergens op te lijken. Ook de afrekening van januari is reden voor een feestje; er is 13.000 liter geleverd, 4.000 meer dan de maanden daarvoor. Uiteindelijk moeten we op 15.000 liter per maand uitkomen om het quotum te vullen.

Dit is Rolmops, zo suf van de verdoving dat ze er is bij gaan liggen, net na het melken. Rolmops was een favoriet van Johan, maar staat nu bovenaan het lijstje "mogelijk binnenkort te slachten koeien". Haar naam dankt ze aan het feit dat ze zo kort, dik en rond is, dat als ze op haar zij ligt, ze omrolt en haar poten de lucht ingaan. Ze kijkt dan zo verbaasd uit haar bijzondere 2-kleurige ogen dat we altijd om haar moeten lachen. Nu valt er weinig meer te lachen, zowel voor haar als voor ons. Vanaf de geboorte van haar dochter Mops, een prachtig kalfje met een Bambi-look, zijn we nu al bijna 3 weken bezig om haar aan het melken te wennen.

De 2 kilo brok die ze normaal gesproken binnen 2 minuten zou opslobberen, wordt door mij, beetje bij beetje, voor haar neus gelegd, zodat ze tijdens de hele beproeving van het uierwassen, het voormelken en het aansluiten van het melkstel, wat te eten heeft. Toch krijgt ze het voor elkaar, ondanks dat haar 2 achterpoten in de beugels staan, herhaaldelijk het melkstel af te trappen, zodat de hele lijdensweg alleen maar langer duurt. Van Arne-Dag krijgen we verdoving, zodat ze wat rustiger wordt, en mogelijk enig besef krijgt van wat er zich bij haar uier afspeelt. Tussen Johan en mij laait de eeuwigdurende discussie weer op; kunnen koeien denken, ja of nee!! Voor de duidelijkheid; Johan is de nee-aanhanger.

Andre van Duin zingt over "een paard in de gang"...Johan kruipt 's avonds tegen 11en in bed met de woorden dat KingKong de nacht in de gang zal doorbrengen. Hij moet het me wel 3x vertellen; als ik bijna slaap, ben ik niet zo helder! Wat blijkt; de hak van KingKong is zo dik, dat hij zijn 60 kilo zware lijf niet meer zelf overeind kan krijgen. Hij valt op de raarste plaatsen, zoals in het nauwe gangetje voor de melk-automaat zodat zijn poten onder het schotje komen, en hij tot Sint-Juttemis zal blijven liggen, als wij niet in de buurt zijn om hem te redden. Een nachtje in de gang zal hem geen kwaad doen, alhoewel er natuurlijk geen eten valt te halen...en dat is zijn grootste hobby...rondjes maken tussen de automaat, de brok en de kuil. Hij presteert het om binnen 15 minuten 3x naar de automaat te lopen, in de hoop dat er een half litertje valt te halen. KingKong is een heerlijke kneus met maar 1 doel voor ogen; zorgen dat hij de grootste stier blijft!! De volgende morgen krijgt hij van Arne-Dag penicilline en pijnstillers, en na een paar dagen huppelt hij weer als vanouds.

Nortura komt om een groep van 5 stieren op te halen; ze gaan met 16 maanden een maand eerder weg dan gebruikelijk. Johan heeft ze behoorlijk "hard" gevoerd, zodat ze wel het minimale gewicht van 550 kilo hebben. Nijltje zal met de stieren meegaan, en ik vraag me af of ze haar zoon zal herkennen die 1 van de 5 stieren is. Wij weten niet wie haar zoon is; na 16 maanden zijn de tags in hun oren onleesbaar door het vuil. Ik weet al maanden dat Nijl weggaat, maar blijf het moeilijk vinden en kijk, lekker laf, door een spleet van de deur.

Een half jaar geleden was er een opgefokte jongen die met een stroomvork de stieren stond te porren. Nu is er een wat oudere man die een reflectiestok die in Noorwegen overal langs de weg staan, gebruikt...zo kan het ook!! Dan is Nijl aan de beurt, en opgewonden dat ze van de plaats is, draaft ze in een behoorlijk tempo de grup over; even een aarzeling voor het afstapje bij de deur, voordat ze naar buiten stapt. Het laatste wat ik zie is haar slappe uier, bungelend tussen haar achterpoten ...slik...dag Nijltje. De oudste stier heeft een geslacht gewicht van bijna 350 kilo, Nijl en de 2de stier zitten net daaronder. De hele groep brengt €13.000,- op, voor de boerderij zijn dit de krenten in de pap.

En dan hebben we Dino nog, oftewel "ons meubelstuk" zoals Johan haar wel eens noemt. Wat The Queen heeft in de breedte (van heup tot heup) heeft Dino in de hoogte. Zou ze een mens zijn; dan zou ze een omgebouwde man zijn!! Zij is mega...zij is een kanjer. Ik vergis me wel eens, en heb het over "zijn" poten, die in de buurt van een olifant komen. Ik dacht dat Dino pas in mei in de blog zou komen, wanneer ze haar kalf verwacht. Dino heeft namelijk een heupafwijking; ze staan zo scheef ten opzichte van elkaar dat het misschien geboorteproblemen gaat opleveren. Toen Johan net op de boerderij was, en Dino met 18 andere pinken in een weiland liep, heeft hij dit niet gezien en haar laten insemineren... had hij dit wel gezien, was Dino naar Nortura gegaan, samen met de 2 pinken die niet drachtig wilden worden.

Ik ben blij dat ze er nog is; ze is echt superlief en reuze onverstoorbaar...totdat Johan de slijpmachine aanzet om een dolgedraaide bout door te slijpen!!

Speckles en Nan staan al 2 dagen met de poten in het water; hun waterbakje heeft een kapot ventieltje, dat vrij eenvoudig is te vervangen mits alles in de stal niet zo'n vastgeroeste, ouwe troep zou zijn. Nou zijn wij ook niet van die handige klussers, en de slijpmachine erbij pakken is meer een wanhoopsdaad. Ik zie een vonkenregen en 36 koeien die heerlijk liggen te dutten, verschrikt overeind komen. Mijn waarschuwing aan Johan wordt niet gehoord, en hij slijpt onverstoorbaar verder.

Plotseling steigert Dino, pal voor m'n neus, op "zijn" achterpoten...het complete hek meenemend. Ik sta te trillen op m'n benen, en schreeuw naar Johan dat hij onmiddelijk moet stoppen. Dat doet hij...want het boutje is niet meer. Gelukkig is Dino zo bang dat ze niet op hol slaat, maar zich met hek en al onder de hals van buurvrouw Sietse begraaft. Met veel gevlei weet Johan haar te kalmeren en te verhuizen naar een vrije plaats, aan de andere kant van de grup. Ook Sietse en 4 andere koeien moeten allemaal een plaats opschuiven, want het hek, dat op 3 plaatsen is afgebroken, zal door een smid gelast moeten worden.

Al met al was het toch niet zo'n doodgewone week!!

woensdag 13 februari 2008

KingKong poept roze...en Droopy is misselijk

Alweer een kraamkamerblog, zullen jullie denken!! Maar dat is waar het bij melkkoeien omgaat; het op de juiste tijd insemineren en drachtig worden, 9 maand later een kalf op de wereld zetten en ca. 10 maand melk geven, om vervolgens 2 maand "vakantie" te hebben tijdens het "droogstaan", in afwachting van het volgende kalfje enz.enz. De moeders van BigBoy en BrownieBoy zijn alweer in blijde!! verwachting en de moeder van HEorSHE is afgelopen week geinsemineerd, tegelijk met de moeder van Moriaantje en PuttPutts-Ma (die ik vernoemd heb naar haar zoon PuttPutt). Vandaag worden de moeder van "Het Zuigkonijn" en Aaltje, de moeder van Sterre, geinsemineerd. Waarom de ene koe geinsemineerd wordt met Ress, de Oostenrijkse Fleckvieh-stier, de ander met Aberdeen Angus (een vleesras), en Big Mama gewoon met een stier van haar eigen soort, het NRF....komt in een andere blog.

Op de eerste foto ligt Beer plat met zijn kop op de grond, en de 2 zwarte bundeltjes zijn Moon en PuttPutt, waar Sterre haar kop op heeft gelegd. IetPetit staat rechtop en helemaal rechts ligt Moriaantje te slapen.

Op de 2de foto zie je Johan met KingKong in zijn armen op een personenweegschaal staan. Het kost hem veel kracht, want KingKong weegt bijna 55 kilo, terwijl het gemiddelde geboortegewicht van een NRF-kalf tussen de 35 en 40 kilo ligt. Ik kon m'n ogen dan ook nauwelijks geloven toen ik 's nachts dit zwarte monster zag liggen. Op het moment dat we de "witlof" en een stukje van het snuitje zagen, ging ik even naar het melklokaal om een flesje zout voor een kalfje te maken. Het zal jullie misschien vervelen, maar wij blijven ons verbazen...wanneer ik 2 min. later terugkom, zie ik Johan het enorme gevaarte over de grond, richting kalverenboxjes slepen. Of deze supersnelle geboorte de oorzaak is van van de opstartprobleempjes van KingKong, durf ik niet met zekerheid te zeggen. Maar een kalf dat geen slikreflexen heeft, en dus niet wil drinken, zou in de natuur heel snel dood gaan. De eerste paar uur na de geboorte lukt het niet om de biest erin te krijgen, en later op de dag gaan we over tot een klein beetje geweld. Johan trekt zijn kaken van elkaar, en ik duw de speen erin...slikken maar!! Het arme dier stikt er bijna in, en z'n pupillen draaien weg, zodat alleen 2 witte oogbollen zichtbaar zijn...best wel akelig om te zien. Maar het werkt wel; 's avonds is KingKong in staat om zelf de melk uit de fles te zuigen. De eerste paar dagen zijn z'n poten niet sterk genoeg om gemakkelijk overeind te komen, en het kleine boxje bemoeilijkt het opstaan voor hem. Vaak drinkt hij liggend de melk, iets wat ik bij een "normaal" kalfje niet zou stimuleren.

Ik wil hem zo gauw mogelijk verhuizen naar het kalverenhok, zodat door het lopen zijn spieren en pezen sterker zullen worden, maar zijn poep is roze, veroorzaakt door bloedinkjes in de darmen. Het blijkt besmettelijk te zijn, want Son of Droop die in het ernaast gelegen boxje bivakkeert, krijgt het ook. Maar na een paar dagen is alle leed geleden; de poep is weer geel, zoals echte biestpoep hoort te zijn, en beide heren maken hun intrede in het kalverenhok. Heel aandoenlijk om te zien, hoe KingKong, die nu al even groot is als Beer die bijna 7 weken ouder is, z'n eerste huppeltjes maakt, en nauwelijks op de been kan blijven. Na een dag of 4 stuntelen is KingKong enigszins in staat met de rest mee te komen.



En de moeder van KingKong...die is een oude rot in "haar vak", maar ze heeft wel last van koude oren...en dan moet je als boer erg oppassen!! Meeestal is dit het eerste signaal van "melkziekte", waar de koe aan dood kan gaan, als ze niet op tijd wordt behandeld. Kalf-of melkziekte is een stofwisselingsstoornis die ontstaat in de dagen rond het afkalven, meestal bij oudere hoogproduktieve koeien. Kenmerkend is de daling van het calciumgehalte in het bloed dat veroorzaakt wordt doordat de koe biest produceert. Iedere koe heeft een grote reserve aan calcium in de botten (ca. 6 kg.), maar sommige koeien kunnen dit niet snel genoeg vrijmaken. Ook kan het zijn dat de koe als het ware "lui" is geworden in de aanmaak van calcium, omdat ze niet voldoende "droog" heeft gestaan, en te calciumrijk is gevoerd. Wanneer je de eerste signalen hebt geconstateerd, houd je de koe scherp in de gaten; zodra ze begint te eten, is de kans groot dat ze vanzelf beter wordt. Maar dit laatste is nou net het probleem; vaak hebben ze nergens zin in. The Queen kreeg na de geboorte van HEorSHE, omdat het 's avonds laat was en je het risico niet wil nemen, een calciuminfuus van Arne-Dag. KingKongs moeder krijgt van Johan...ongeveer 1/3 deel van de nageboorte!! Het stuk is meer dan een halve meter lang, en het wekt onmiddelijk haar interesse. Om er wat mee te kunnen, gooit ze het in de lucht, en vangt het met haar tong weer op. Uiteindelijk hangt het over haar halsband zodat mevrouw zich niet meer hoeft te bukken...en smullen maar!! Ik heb een aantal reacties van afschuw ontvangen naar aanleiding van de blog over "Het Schapenkoppenfeest"; zelf had ik er niet veel moeite mee, een schapenoog aan m'n vork te prikken. Maar bij de aanblik van koe's gepeuzel en ontzettende gesmak, krijg ik associaties met slachthorror op tv...en sta op het punt weg te lopen...tot ik buurvrouw Droopy in het oog krijg en in de lach schiet. Schrijlings staat ze op de mat, en kijkt gebiologeerd naar buurvrouws eetfestijn die helemaal over haar dip heen is, en vrolijk aan de brok begint. Maar Droopy...tja, zij is gewoon een beetje misselijk en heeft de rest van de dag haar voer nauwelijks aangeraakt!!



Is dit waar...ja hoor, echt waar!! Maar het zal eerder aan de kuil hebben gelegen, want het einde van de 23 meter lange voersilo is in zicht, en het laatste stuk is niet zo best van kwaliteit. En de dames zijn nu eenmaal enorme verwende fijnproevers!! Maar ze zullen het ermee moeten doen tot Johan binnenkort aan de 2de voersilo begint, die gebruikt zal worden tot in mei, waarna ze weer de wei ingaan voor een verse hap.

PS Het is niet KingKong (601)die op de 4de foto staat, maar Son of Droop (600).

donderdag 7 februari 2008

Kraamkamernieuws



Dit is Droopy, een prachtig gevlekte koe met een hoog kinderboerderijgehalte. Als je voor haar staat, en in haar ogen kijkt, snap je waarom we haar Droopy hebben genoemd. Wat grappig aan haar is, is dat ze als enigste koe gaat liggen als alle koeien tijdens het melken met hun kop vaststaan in de voergang. Het lijkt alsof ze op de pijnbank ligt, en haar nek enorm wordt opgerekt. Ze kijkt je dan aan met een echte Droopy-blik, en dan smelt je helemaal weg! Het valt ook niet mee; zo ben je een dartel pinkje in de weide, en zo lig je op de grup terwijl er een enorm gevaarte uit je komt!





Het gaat allemaal voorspoedig, totdat het kalf er voor de helft uit is en het proces even stopt. "Hangen op het kruis" noemen ze dat in vaktaal. Omdat je niet zeker weet of de navelstreng al gebroken is, waarmee het kalf ademt, is enige hulp soms nodig. Het kalf maakt een heel benauwd geluid, en Johan vraagt of ik snel de kettinkjes op wil halen, die hij aan de voorpoten bevestigd. Bij de volgende wee, trekt hij aan de kettinkjes, en na een luide schreeuw van Droopy, ligt daar....Son of Droop....een gezond en mooi stiertje.



De andere aanwinsten zijn een klein zwart stiertje met een wit maantje op de kop. Zijn naam is Moon en hij is van Dikkertje Dap, een enorm vette pink waar we ons bezord om hebben gemaakt. Teveel vet, en zeker als dit in het geboortekanaal zit, kan problemen veroorzaken bij het afkalven. Maar gelukkig gaat alles goed, en voor Dikkertje Dap wordt het nu tijd om aan het werk te gaan, en wat aan haar lijn te gaan doen. Zij is zo laat geinsemineerd dat ze met haar ruim 2,5 jaar de oudste pink is. Haar leeftijdgenoten zijn alweer drachtig van de 2de! Moon wordt op de voet gevolgd door Iet Petit, een klein bruin beweeglijk kalfje met enorm lange wimpers. Het wordt druk in de kraamkamer; er zijn nu 10 kalveren aan de melk en het einde is nog niet in zicht!